Gysbert Japix

‘Master is wer gek’, zouden de schoolkinderen tegen elkaar hebben gefluisterd, als Gysbert Japix inspiratie kreeg en de ganzenveer greep om een dichterlijke inval neer te pennen. De muze liet hem ook tijdens de arbeid niet met rust.

Veel van Gysberts verzen waren gedicht om te zingen: het zijn liederen. In dat opzicht onderscheidde Gysbert zich niet van andere Nederlandse dichters, die in zijn dagen vrijwel zonder uitzondering liederen schreven op populaire melodieën, aangegeven met een wijsaanduiding (‘Op de wijze van…’). Ook in zijn muziekkeuze sloot Gysbert volledig aan bij wat in Holland mode was. Veel van die melodieën waren van buitenlandse herkomst, met name uit Frankrijk en Engeland.

Op de cd Gysbert Japix – Lieten worden 22 van Gysberts liederen uitgevoerd zoals dat in zijn tijd moet zijn gebeurd, volgens de muziekhistorische uitvoeringspraktijk. De melodieën zijn degene die hij bedoeld heeft, met enige variatie genoteerd in liedboekjes en handschriften. Of Gysbert en zijn kring de liederen op instrumenten heeft begeleid weten we niet zeker, maar het ligt voor de hand – dat deed vrijwel iedereen. We hebben instrumenten gekozen die in burgerlijke kringen gebruikelijk waren, tokkelinstrumenten zoals de luit en de citer, en een bijzondere vorm van het spinet, de muselaar; voorts de viola da gamba, de viool en de blokfluit. Die instrumenten waren ook in Friesland bekend.

Moge onze cd er toe bijdragen dat Gysberts liederen in elk geval meer gezongen worden.

Bekijk het cd-boekje.

.